Anadolu (Küçük Asya), Tarih boyunca birçok göç ve istilâya uğramıştır. Bu göçlerin sonucunda da Anadolu Uygarlıkları kurulmuştur. Göçlerin sebebi;
Anadolu Uygarlıkları şu şekildedir;
1.Hattiler (M.Ö 2.500-M.Ö 1.700)
3.Hititler, (M.Ö. 2.000 – M.Ö. 600 Başkenti: Hattuşaş)
4.İyonyalılar (Başkenti: Efes, Milet, Foça, İzmir)
5.Urartular (Tuşpa)
6.Frigyalılar (Gordion)
7.Persler(M.Ö. 543-333)
8.Lidyalılar (Başkenti: Sardes)
9.Türkler (1071- Günümüze Dek)
Hattiler hakkında yeterli tarihi bilgi yoktur. Hint-Avrupalı bir kavim olduğu varsayılır. Anadolu için Hatti ülkesi ifadesi kullanılmıştır. Hatti sanatı güneş kursları, altın kupalar, heykelcilik gibi çeşitleri vardır.
– Orta Anadolu’ya hakim olmuşlardır.
– Anadolu’da ilk şehir devletlerini yani ilk siyasi yapılanmayı oluşturmuşlardır.
– Anadolu’da ilk imparatorluğu kurmuşlardır.
– Hititlerde asillerden oluşan pankuş denilen bir meclis vardı. Bu meclis, kralın yetkilerini kısıtlıyordu.
– Anadolu’da yazıyı ilk kez kullanan Hititlerdir. Tarih çağlarına geçiş Hititler zamanında olmuştur.
– Tarihte ilk yazılı anlaşmayı yapmışlardır. Kadeş Anlaşması.
– Hititlerin çok tanrılı inanışları vardı.
-Anadolu’ya bu yüzden Hititler Dönemi’nde Bin Tanrılı İl denmiştir
– Hititlerde toplumsal sınıflaşma vardır.
– Devlet yönetiminde etkili bir meclisleri vardı; buna pankuş denirdi.
– Devlet yönetiminde yöneticinin karısı tavanna etkili idi.
– Devlet faaliyetlerinin anlatıldığı yıllıklar tutulurdu. Bu yıllıklara anal denir. Böylece Anadolu’da tarih yazıcılığı başlamıştır.
– Hititler yazıyı Asurlu tüccarlardan öğrenmişleridir.
– İzmir de kuruldurlar. İyonlar deniz ticaretinde de gelişmişlerdi.
– İyon Edebiyatının en önemli eseri, Homeros’un “İlyada ve Odesa Destanı”dır.
– İyonlar bilim ve sanatta gelişmişlerdir. Matematikte Tales ve Pisagor, Tarih’te Heredot, Tıp’ta Hipokrat, Felsefe’de Diojen.
– İyonyalılar, anıtsal mimaride ve heykeltıraşlıkta başarılı eserler ortaya koydular. Efes’teki Artemis tapınağı İyonlara aittir.
– Başkent Tuşpa (Van)’dır.
– Urartular, madencilik ve maden işletmeciliğinde ileri gitmişlerdi.
– Kaleleri ve su kanalları ile ünlüdür. Toprakkale, Çavuştepe, Patnos ve Kayalıdere kaleleri gibi.
Frigler Anadolu’ya M.Ö. 1200 Kavimler Göçü sırasında Avrupa’dan geldiler. İlk çağda Kütahya çevresine Firigya denirdi. Buraya gelen ve devlet kuran kavme de Firigler dendi. Firig devletinin kurucusu Gordios’ tur. Başkentleri “Gordion” şehridir(polatlı yakınında). Firigler Hititlerin yıkılmasında etkili oldular. Sınırlarını Güney Anadolu’ya doğru genişlettiler. En önemli kralları “Midas” tır. Firigler Hitit uygarlığının etkisi altında kalmışlardır. Siyasal varlıklarına “Kimmerler” son vermiştir.
Lidya; Gediz ve Küçük Menderes ırmakları arasındaki toprakların ilk çağdaki adıdır. Lidya devletini Giges adlı bir kral kurmuştur. Başkenti “Sard” şehridir. Lidyalılar sınırlarını doğuda Kızılırmak nehrine kadar genişlettiler. Krezüs zamanı Lidya’nın en parlak dönemi oldu.
a) Parayı icat etmeleri: İlk parayı Lidyalılar kullandılar. Para ticareti yaygınlaştırdı. Uygarlıklar arası iletişimi arttırdı.
b) Kral ticaret yolunu açmaları: Bu yol ilk çağların en önemli ticaret yoluydu. Efes’ten Mezopotamya’da Ninova’ya uzanıyordu.
Lidya devletine Persler son verdiler. Orduları paralı ordu olduğu için Perslere kolayca teslim oldular.
Lidyalılar; topraklarının verimli olması ve ticaretle uğraşmalarından dolayı zengindiler. İleri bir uygarlığa sahiplerdi. Ticaret onları diğer uygarlıklarla tanıştırmıştı.