20. Yüzyıl Osmanlı Devleti savaşlarından söz edildiğinde bahsedilmesi gereken ilk savaşlardan birisi; Trablusgarp Savaşı.
Trablusgarp ve Bingazi (Bugünkü Libya), Osmanlı Devletinin Kuzey Afrika’daki son toprağıdır. Karadan bağlantısı bulunmamaktadır. Savunulması karadan mümkün değildir Bu dönemde Osmanlı Donanması sağlıklı bir konumda değildir.
Sebebi: İtalya’nın sömürge elde etme isteği doğrultusunda Trablusgarp’ı ele geçirmek istemesidir.
1870’de siyasi birliğini sağlayan İtalya sömürge elde etme yoluna gitti. İngiltere ile anlaşarak Osmanlı Devletine bir ültimatom vererek Trablusgarp’ın kendisine verilmesini istedi. Osmanlı Devleti bu isteği kabul etmeyince (uluslararası antlaşmalara aykırı bir durum olduğunu belirtti) İtalyanlar 1911’de Trablugarp’a asker çıkardı. Böylece savaş başladı. Osmanlı Genel Kurmayı Enver Bey ve M. Kemal’i Mısır üzerinden gizlice Trablusgarp’a gönderdi. M. Kemal burada halkı örgütledi. ( Mustafa Kemal’in katıldığı ilk savaştır) Deme ve Tobruk’ta İtalyanlara karşı başarılar elde etti.( Bu aşanlar M. Kemal’in ilk askeri başarısıdır)
Trablusgarp’tan istediği sonucu alamayan İtalya, Osmanlı Devletini barışa zorlamak için Çanakkale Boğazından saldırıya geçtiler. Burada da bir sonuç alamadılar. Bunun üzerine 12 adaya (Rodos ve çevresindeki) asker çıkardılar.
Balkan savaşlarının başlaması üzerine daha fazla zor durumda kalmak istemeyen Osmanlı Devleti İtalya ile İsviçre’nin Uşi kentinde bir antlaşma yaptı. Yapılan Uşi Antlaşması (18 Ekim 1912) ile;
1. Trablugarp ve Bingazi İtalya’ya verildi.
2. 12 Ada geçici olarak İtalya’ya bırakıldı.
3. Trablusgarp’tâki halk dini bakımdan Halifeye bağlı olacaktı.
Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti Kuzey Afrika’daki son toprağını kaybetti.
a.I. Balkan Savaşı Sebepleri;
1. Fransız ihtilalinin yaydığı Milliyetçilik akımı.
2. Rusların Panslavizm siyaseti.
3. Avrupa Devletlerinin kışkırtıcı faaliyetleri.
Aralarında anlaşan Balkan devletleri Türkleri Rumeli’den atmak için Osmanlı Devletine savaş açtılar. (1912)
Savaş, Osmanlı Devleti ile Bulgarlar, Sırplar, Karadağlılar ve Yunanlılar arasında yapıldı. Savaşı Osmanlı Devleti kaybetti. Bulgarlar, Çatalca’ya kadar geldiler. Balkanlardaki topraklarınızı kaybettik. Arnavutluk ile olan bağlantımız kesildi. Arnavutlar bağımsızlığını ilan ettiler. Arnavutlar Osmanlı Devletinden ayrılan son Balkan milleti olmuştur.
I.Balkan Savaşı sonunda Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913) ile Midye-Enez hattının batısındaki topraklarımızı tamamen kaybettik. Bu olay sonrası İttihat ve Terakki Partisi darbe yaparak yönetimde tek söz sahibi oldu. (Babı Ali Baskını-1913)
I.Balkan Savaşını kaybetmemizin sebepleri;
1. Yönetimdeki anlaşmazlıklar.
2. Komutanlar arasındaki çekişmeler.
3. Ordunun bir kısmının terhis edilmesi.
b.II. Balkan Savaşı
Sebebi; I. Balkan Savaşında daha fazla toprak elde eden Bulgarlardan diğer devletlerin toprak talep etmesidir. Bulgarların bunu kabul etmemesi üzerine Yunanlar, Sırplar ve Kara-dağlılar Bulgarlara karşı savaş açtılar. Romanya da Bulgarlara karşı savaşa girdi. (Bulgarlar yenildi)
Balkan Devletleri arasındaki bu savaşı fırsat bilen Türk ordusu Midye-Enez hattını geçerek Edime ve Kırklareli’ni geri aldı. Savaş sonunda;
20. Yüzyıl Osmanlı Devleti, Bulgaristan ile İstanbul Antlaşmasını yaptı. (1913) Bu Antlaşmayla Meriç ırmağı sınır olarak kabul edildi.
Ayrıca Yunanistan ile Atina Antlaşması yapıldı,(1913) Bu Antlaşma ile Bozca ve Gökçe Ada dışındaki Ege adalarının Yunanistan’a ait olduğu resmen kabul edildi. (Girit’in de)
Balkan devletleri kendi aralarında Bükreş Antlaşmasını yaparak savaşa son verdiler.