Ankarayı Ahilerden aldı (1362)
Germiyan oğulları ile arabalı kurarak.
Hamit oğullarından satın alarak Anadolu Türk birliğini kurmaya çalıştı.
Karahan oğullarını etkisiz hale getirdi.(2 sefer düzenleyerek.)
Candaroğulları Osmanlı hâkimiyetini tanımak zorunda kaldı.
Candaroğulları ve Kadı Burhanettin Devletini Osmanlı Devletine bağladı.
Yıldırım Beyazıt Anadolu’da ele geçirdiği toprakları birleştirerek Anadolu Beylerbeyliği durumuna getirdi. Kütahya’yı merkez yaptı. Ankara Savaşı öncesi Anadolu Türk birliğini sağladı.
Osmanlı tarihinde ilk kez iki türk hükümdarı birbiri ile Savaşınıştır.
Ankara Savaşı gerçek nedeni iki Türk hükümdarının Türk cihan hâkimiyeti anlayışıdır.
Yıldırım Beyazıt’ın Timur’un be isteklerini reddetmesi sonucu savaş başlamıştır. Ankara yakılarında yapılan savaşı Timur kazandı. Ankara Savaşı sonrasında Y.B.esir edildi. Anadolu’da bir süre dolaştırılan Yıldırım Beyazıt 8 ay sonra Akşehir’de ölmüştür. (1403)
Timur ise ülkesine döndükten sonra Çin üzerine çıktığı serde hastalandı ve Otrar kentinde öldü. (1405)
Yıldırım Beyazıt’ın bu savaşı kaybetmesinin nedenleri;
Anadolu siyasi ve ekonomik yönden tahrip edildi. Timur’un Anadolu’dan çekilmesi sonucu Doğu Anadolu’da kurulan Akkoyunlular Osmanlıyı tehdit etmeye başlamıştır
Akkoyunlu Devletini kuranlar Oğuzların Üçok kolunun Bayındır boyundandır. Kurucusu Kara Yülük Osman Beydir. Timurlular ve Kadı Burhanettin Devleti hizmetinde bulundu Timur tarafından Diyarbakır bölgesi emirliğine atandı. O da 1403 de Devletini kurdu.
En güçlü dönemini Uzun Haşan Zamanında yaşadı. İran, Azerbaycan, Doğu Anadolu’yu ele geçirdi Osmanlı ya Karşı Karahan oğullarını destekledi. Venediklilerle antlaşma yaptı. Otlukbeli Savaşında (1473) Fatih Sultan Mehmet e yenildi. Eski gücünü kaybeden Akkoyunlulara Safeviler son verdi. (1502)
Timur ve Timurlular Devletinin Kuruluşu Timur, Çağatay Devleti toprakları üzerinde bir devlet kurdu. 14. yy.da kurulan bu devlet sınırlarını kısa zamanda Hindistan’dan Anadolu’ya, Basra Körfezinden Aral Gölüne ve Ukrayna’ya kadar genişletti.
Timur, 1336 da Keş şehrinde doğdu. Timur, Barulas kabilesinin bey ailesindendir. Timur giriştiği mücadele sonucu Çağatay Hanlığının topraklarını ele geçirdi. Çağataylıların iç karışıklıklarından yararlandı.
Timur, 1369 da Belh şehrinde Emir ilan edildi.
Kendisi han sülalesinden Fermandığı için Emir unvanını kullandı. Çağatay soyundan olan birini tahta çıkardı.
Timurlular Devletinin Gelişmesi
Timur, Azerbaycan, Horasan, İran ve Harzemi ele geçirerek büyük bir devlet kurdu.
Altın orda Devleti üzerine iki sefer düzenledi. Timur bu seferlerde Töktamış bozguna uğrattı.(1391) Timur, ikinci seferde de Toktamış’ı bozguna uğrattı. (1395)
Bu seferler sonucu Altın Orda Devleti dağılmaya başladı. (Kırım, Ejderhan, Kazan, Kasım, Kücüm, Nogay, Özbek hanlıkları kuruldu.)
Timur, 1393 de çıktığı seferde Bağdat, Musul ve G. Anadolu’yu geri aldı. Ahmet Celayir Timur geri döndük-ten sonra Memlukların yardımı ile Bağdat’ı geri aldı.
Timur 1398 de Hindistan üzerine sefere çıktı. Hint Seferi sonucunda batıya yöneldi. Ahmet Celayir ve Karakoyunlu hükümdarı Kara Yusuf Yıldırım Beyazıt’a sığındı. Timur bunların iadesini Y.Beyazıt’tan istedi ancak Yıldırım Beyazıt bunu reddetti.
Timur Anadolu’ya girip Sivas’ı aldı. Arkasından 1401 de Şam ve Halebî aldı. 1402 de Anadolu’ya girdi. Ankara Savaşı’nda (1402) Y.Beyazıt’ı yenerek esir aldı. Bu olay Türk Dünyasına Timur’un verdiği ikinci zarardır.
Timur 1405 de Çin Seferine çıktı. Yolda hastalanarak öldü.(1405)
Timur Türk tarihinde büyük bir komutan Fermansına rağmen iyi bir siyasetçi olduğu söylenemez.
Çünkü;
Altın orda Devletinin yıkılmasına sebebiyet vermiş ve Rusların tarih sahnesine çıkmasını sağlamıştır.
Yıldıran Beyazıtı yenerek Anadolu Türk birliğini parçalamıştır.
Ölümü üzerine toprakları çocukları arasında paylaşıldı. Küçük oğlu Şahruh zamanında (1411-1448) devlet varlığım bir süre devam ettirdi. Ölümünden sonra devlet parçalanmaya başladı.
Şahruh’un oğlu Uluğ Bey’in döneminde Semerkant kültür merkezi haline getirildi. Uluğ Bey Astronomi ve takvim alanında çalışmalar yaptı.
Uluğ Bey sonrası parçalanma ve taht kavgaları devam etti.
Timur’un torunlarından olan ünlü edebiyatçı Hüseyin Baykara, Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Çağataylıların baskısı sonucu Horasanda tutunabildi.
Hüseyin Baykara Özbekler üzerine sefere çıktı.
Harezmî ve Naveraünnehiri ele geçirdi. Döneminde sanata, bilime önem vermiş ve bilim adamlarını korumuştur.
Hüseyin Baykara’nın ölümünden sonra Özbeklerin Akkoyunların ve Kara koyunların baskıları saldırıları sonucu yıkıldı. (1507)
Ankara Savaşından sonra Yıldırım Beyazıt’ın oğulları arasında süren 11 yıllık taht kavgalarına Fetret Devri denir.
| Mehmet Çelebi | Amasya’da |
| Mustafa Çelebi | Timur yanında götürdü |
| Süleyman Çelebi | Rumeli’de (Edirne) |
| îsa Çelebi | Balıkesir’de |
| Musa Çelebi | Bursa |
Mehmet Çelebi kardeşi Mustafa Çelebi ile anlaşarak Bursa’daki İsa Çelebi’yi ortadan kaldırdı Musa Çelebi Edirne’ye gelerek kardeşi Süleyman’ı yendi ve padişahlığını ilan etti. Bunun üzerine Musa çelebi ve Mehmet Çelebi arasında mücadele başladı. Yapılan savaşlar sonucunda Mehmet Çelebi Musa Çelebiyi yendi. Musa Çelebi öldürüldü. Böylece Fetret Devri Çelebi Mehmet’in diğer kardeşlerine üstünlük sağlanması ile sona ermiştir.
Fetret Devri sonunda kardeşlerini yenerek tek başına tahta oturdu.(1413) Saruhan oğulları, Menteşe oğullan ve Candar oğullarını Osm. Devletine kattı. Karahan oğullarından Akşehir, Beyşehir ve Seydişehir’i geri alarak dağılan Anadolu Türk birliğini yeniden sağladı.
Şeyh Bedrettin ve müritleri tarafından çıkarılan ayaklanmaları bastırdı. (Osmanlıda ilk dini nitelikli isyan)
Şehzade Mustafa isyanını bastırdı.
Venediklilerle ilk deniz savaşı yapıldı.(1417) Yenilgi alındı.( Komutanı Çalı Bey)
Balkanlarda otorite sağlandı. Arnavutlukta Avlonya alındı. (1417)
Devleti eski gücüne kavuşturdu. Bundan dolayı Çelebi Mehmet’e Osm. Dev. İkinci kurucusu da denir.
Şehzade Mustafa isyanını bastırdı.
Karahan oğulları, Cüneyt Bey, îsfendiyar oğulları üzerine yürüyerek Anadolu Türk birliğini yeniden sağladı.
Germiyan oğulları beyi II. Yakup, Sultan Murat’a gelerek topraklarının ölümü üzerine Osm. katılmasını istedi. Ölümü sonucu vasiyeti gereği topraklar Osmanlı Devletin katıldı. (1429)
II. Murat İstanbul’u kuşattı. (1422)
Sırbistan ve Eflâk’ı vergiye bağladı.
Arnavutluğu Osm. Himayesine aldı. Osm. Adriyatik kıyılarına ulaşınca Osm.-Venedik ilişkileri bozuldu; Selanik yeniden Osm. Dev. katıldı. 1425 Den 1430 a kadar devam ’ eden savaşlar sonucunda Venedikliler ile barış yapıldı. ;
Sırplar Belgrat Macarlara vererek Osm. Bağlı Fermanyı reddetti. Bosna Kralı da aynı yolu izledi. Böylece, Macarlar, Sırplar, Bosnalılar ve Eflâklar Osm. Karşı birlik oluşturdular. Avrupa’da bu dönem karışıklıklar devam ediyordu.
Sultan Murat bu durumdan yararlanarak bazı kaleleri aldı. Bunlar arasında Semendire kalesi de bulunuyordu. Bu kalenin alınması Sırplar ile Macarların arasındaki en önemli bağlantıyı kesiyordu. Bosna Kralı ölünce Bosna vergiye bağlandı.
Macar Kralı Ladislas tahta çıktıktan sonra Hünyadi Yanoş’u Erdel’e Voyvoda olarak atadı. Yanoş Türkleri Semendire den attı. Osmanlılara karşı başarılar elde etti. Bu durum 1444’e kadar devam etti. Osmanlı Devleti Edirne- Seğedin Antlaşmasını yapmak zorunda kaldı. (1444)
Buna göre;
Edine-Seğedin Antlaşması sonunda sultan Murat tahtan ayrıldı. Yerine II. Mehmet çıktı. Balkanlarda alınan yenilgiler Haçlıların Türkleri Balkanlardan atına umudunu artırdı. Macarlar antlaşmayı bozarak bir haçlı ordusu oluşturdular.
Bunun üzerine tekrar tahta çıkan Murat ordunun başına geçti. Varna’da haçlı ordusunu yenilgiye uğrattı.(1444)
Kazanılan bu zaferle;
Macar Krallığını ele geçiren Hünyadi Yanoş yeniden harekete geçerek yeni bir haçlı ordusu hazırladı. II. Murat haçlı ordusunu Kosova’da bir kez daha yenilgiye uğrattı.
Kazanılan bu zafer ile