DIŞ POLİTİKADA KIBRIS MESELESİ
Kıbrıs Meselesi
- Türkiye ve Yunanistan arasında 1930 yılında Nüfus Sorunu’nun çözümlenmesiyle başlayan dostluk ilişkileri, Kıbrıs Sorunu’nun çıkmasıyla yerini yeniden gergin bir ortama bırakmıştır.
- 1954 yılında Yugoslavya, Yunanistan ve Türkiye arasında Balkan İttifakı imzalanmış bu antlaşmaya göre taraflardan birine yapılacak saldırı diğer devletlere de yapılmış sayılacak ve bu ittifak 20 yıl sürecekti.
- 1955 yılında Yugoslavya bu ittifaktan çekilme sinyalleri vermiş, Yunanistan ise bu ittifakı Ada üzerindeki yayılmacı politikasını gerçekleştirmek amacıyla kullanmaya başlamıştır.
- Kıbrıs Sorunu, Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkilerin gerginleşmesine ve Balkan İttifakının bozulmasına neden olmuştur.
- 5-11 Şubat 1959’da NATO’nun araya girmesiyle İsviçre’nin Zürich kentinde bağımsız bir Kıbrıs Cumhuriyeti Devleti’nin kurulması kararlaştırılmıştır.
- 19 Şubat’ta Londra’da; Türkiye, İngiltere, Yunanistan başbakanları ve Kıbrıs Rum ve Kıbrıs Türk kesimi temsilcileri arasında imzalanan antlaşmaya göre;
- Kıbrıs Devleti, İngiltere, Yunanistan ve Türkiye’nin garantörlüğünde kurulacaktır.
- Türkiye Ada’da 650, Yunanistan ise 950 kişilik askeri kuvvet bulundurabilecektir.
- Ada’da İngiltere’ye ait iki İngiliz üssü kalacaktır.
- 1960 yılında Kıbrıs Devleti Anayasası hazırlanmış ancak Kıbrıs Cumhuriyeti Devleti 1963 tarihine kadar devam edebilmiştir.
- 15 Temmuz 1974’te EOKA’cıların yapmış olduğu İhtilal Türklere karşı etnik arındırma politikası izleyen Başpiskopos Makarios’un ve yönetiminin devrilmesine neden olmuştur.
- Türkiye 14 Ağustos 1974’te Türk halkının yaşam hakkını korumak amacıyla Garantör Devlet yetkisini kullanarak askeri harekât düzenlemiş, 13 Şubat 1975’te Kıbrıs Türk Federe Devleti 15 Kasım 1983’te ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kurulmuştur.
