KURTULUŞ SAVAŞI GÜNEY CEPHESİ

GÜNEY CEPHESİ:

 Mondros Ateşkes Antlaşması’nın hemen ardından işgal hareketlerine başlayan İngilizler, 3 Kasım 1918’de Musul’u işgal etmişler ardından işgal alanlarını genişleterek Urfa, Maraş, Antep ve Adana’ya girmişlerdir. Bunun sonucunda güney cephesi açılmıştır. Daha sonra İngilizler Musul’un kendilerine bırakılması şartıyla bu bölgeleri Fransızlara bırakmış bunun üzerine Fransızlar Urfa, Maraş ve Adana’yı işgale başlamış daha sonra Antakya (Hatay) ve Dörtyolu işgal etmiştir.

Fransızlar işgal bölgelerinde Suriye’den beraberlerinde getirdikleri Ermenileri, Türklere karşı kullanmıştır. Bu durum bölge halkının işgallere silahla karşılık vermesine yol açmış, Güney ve Güneydoğu Anadolu’da Fransızlara karşı cepheler oluşmaya başlamıştır. Güney cephesi üç farklı başlıkta incelenebiliri.

Milli Mücadele’nin ilk kurşunu Dörtyol’da Fransızlara karşı atılmıştır.

Maraş Savunması:

Fansızlar 30 Ekim 1919 tarihinde Maraş’ı işgal etti. İşgale karşı Sütçü İmam önderliğindeki halk direnişe geçerek şehri kendi imkânlarıyla savunmuştur. Halkın direnişi karşısında tutunamayan Fransızlar 12 Şubat 1920’de Maraş’tan çekilmiştir.

Maraş’a, halkının Millî Mücadele’de gösterdiği direniş nedeniyle, 1973 yılında TBMM tarafından “Kahraman” unvanı verilmiştir.

Urfa Savunması:

Fransızlar Ekim 1919’dan sonra Urfa’ya girmişler ancak Maraş’taki gibi bir halk direnişiyle karşılaşmışlardır. Ali Saip Bey öncülüğünde karşı başlatılan taarruz başarılı olmuş ve Fransızlar kuvvetlerinin yarısını kaybetmiş bir şekilde Urfa’yı terk etmek zorunda kalmışlardır.

Urfa’ya, halkının Millî Mücadele’de gösterdiği direniş nedeniyle, 1984 yılında TBMM tarafından “Şanlı” unvanı verilmiştir.

Antep Savunması:

 

Fransızlar ve Ermenilere karşı Antep halkı 1920 yılında Mustafa Kemal’in isteğiyle harekete geçmiştir. Şehir Şahin Bey öncüğünde bir yıl boyunca dışarıdan yardım alınmadan başarıyla savunulmuş başarılı olamayacağını anlayan Fransızlar Antep’ten çekilmek zorunda kalmıştır.

TBMM Fransızlara karşı gösterdiği direnişten dolayı Antep’e 1921 yılında “Gazi” unvanını vermiştir.

Adana Savunması:

Adana yöresi, Mondros Ateşkesi’nden sonra Fransa tarafından işgale uğramıştır. Ermenilerin de yoğun olarak katıldığı saldırılardan halk, direnişi ve kahramanca savunması ile kurtulmuştur. Mehmet Hoca’nın önderliğindeki mücadele 1921 Ankara Antlaşması’na kadar devam etmiştir.