Vatandaşlık Çok Önemli Kısa Notlar

Vatandaşlık Çok Önemli Kısa Notlar

  1. Akli yönden sakat 2 kişinin evliliği mutlak butlan
  2. Yerel yönetime aday olmak için yaş sınırı 25
  3. Düzeltme ve cevap hakkı = kişi hakları
  4. Zorla çalıştırma yasağı = kişi hakları
  5. Toplu sözleşme yönünden çıkan uyuşmazlıklar = Kamu görevlileri hakem kurulu
  6. Grev ve lokavt uyuşmazlıkları = Yüksek hakem kurulu
  7. Milletvekilleri mazbatalarını il seçim kurumundan alınır
  8. Hakimin takdir yetkisi = kural içi boşluk
  9. Büyükşehir belediyesi kanunla kurulur
  10. Milli devlet ilkesi 1961 anayasası
  11. Yargıtay başkanını yargıtay genel kurulu seçer , adalet bakanı atar, üyelerini HSYK seçer
  12. Hakimler ve Savcılar idari görevlerince Adalet bakanlığına bağlıdır
  13. Devletin sadece olağanüstü durumlarda kullandığı mal edinme yetkisi = istimval
  14. Bucak müdürleri müşterek kararname ile atanır
  15. Bucaklar müşeterek kararname ile kurulur
  16. Bir ilçenin bir ilden alınıp başka ile bağlanması kanun ile olur
  17. Yök anayasal değildir
  18. Kanuni idare: idari örgütlerin yasayla yada yasanın verdiği yetkiyle kurulduğunu anlatır
  19. İbadet özgürlüğü kısıtlanabilir mutlak değildir
  20. Dernek ve Vakıf özel hukuk tüzel kişisidir
  21. Gaiplikte olasılık , ölüm karinesinde kesinlik vardır
  22. Devlet memuru sendika kuramaz
  23. Cumhurbaşkanı kesin hesap kanununu meclise geri gönderebilir
  24. Siyasi partiler türk uyruklu kişilerden bağış alabilir
  25. Kanun olmadan yönetmelik çıkarılamaz , tüzük olmadan yönetmelik çıkarılabilir
  26. Diyanet,Emniyet,Hazine müsteşarlığı,Tapu kadastronun kamu tüzel kişiliği yoktur
  27. Belediyeler müşterek kararname ile kurulur
  28. Devlet personel bşk. ve Köy hizmetleri genel md. kamu tüzel kişiliği yoktur
  29. Danıştayın incelemesinden geçmeyen tüzükler çıkarılamaz
  30. Kamulaştırma bedeli ile ilgili uyuşazlıklar aslite mahkemede çözülür
  31. köy derneği köyün isteğe bağlı işlerini zorunlu hale getirir
  32. Atatürk milliyetçiliğine bağlı devlet ilkesi 1982 de geldi
  33. Erginlik yaşı 18, evlenme yaşı 17, olağanüstü evlenme yaşı 16
  34. Memurlar derneğe üye olamaz
  35. Kanunun emredici hükümlerine aykırı ise mutlak butlan
  36. TBMM başkanlık seçimi gizli oyla 4 tur da
  37. TBMM yönetmelik çıkaramaz
  38. Belediyenin yürütme organı = belediye Başkanı
  39. Euro mastrickt antlaşması ile AB nin para birimi oldu
  40. İnsan hakları ödülünü Birleşmiş milletler verir
  41. Bir veya birden fazla kişinin hukuki sonuç doğurabilecek irade açıklaması = hukuki işlem
  42. TBMM içtüzüğünde cumhurbaşkanın imzası bulunmaz
  43. Kanunları meclise geri göndermek Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemdir
  44. Yüksek Seçim Kurumunun kamu tüzel kişiliği yoktur
  45. Genel idare kolluk makamları : Bakanlar kurulu , İçişleri Bakanı , Valiler,Kaymakamlar,Bucak müdürleri
  46. Genel ve özel affın kabulu parlemento kararı değildir kanunla olur
  47. Milletler arası antlaşmaları uygun bulma kanunla olur
  48. Suriye OPEC üyesi değildir
  49. Siyasi parti grupları : yasama dokunulmazlığı ve meclis soruruşturması ile ilgili karar alamaz , Tbmm başkanı için aday gösteremez
  50. DDK 1982 anayasası ile geldi
  51. Gensoru : Hükümetin veya bir bakanın görevden uzaklaştırılması sonucu doğurabilir(siyasi)
  52. Çalışma ve sözleşme özgürlüğü sosyal haktır
  53. Olağanüstü KHK ‘larda yetki kanunu yoktur
  54. İstifa eden vekilin Mv liği oy ile düşer
  55. Sınırlı ehliyetsizler vakıf kuramaz
  56. TBMM genel seçimlerin yenilenmesine dilediği zaman karar verebilir
  57. Yasama dokunulmazlığı meclis tarafından kaldırılabilir
  58. Geçici bakanlar kurulunun siyasi partilerden alınacak üye sayısını TBMM başkanı belirler
  59. İspat hakkı = Kişilik hakkı
  60. 17 Yaşında aklı başında birisi = Sınırlı Ehliyetsiz = veli izni
  61. Muvazaa : gerçek iradeyi gizleme = hile
  62. Eşlerden biri ile diğer eşin akrabaları arasındaki hısımlık = Kayın hısımlığı
  63. Gümrük müsteşarlığı kamu tüzel kişiliği yok
  64. Yüksek Denetleme Kurumu sayıştaya bağlandı
  65. Ayırt etme gücüne sahip kısıtlılar – Sınırlı Ehliyetsiz
  66. Bütçe kanunu iptali için Anayasa mahkemesine başvurulabilir
  67. Belediye kurulabilmesi için nüfusun en az 5000 olması gerekiyor
  68. Güçlerştirici veto : TBMM nin anayasa değişikliğini 2/3 oyla kabul ettiği halde CB nın değişikliği iyade etmesi
  69. kanun boşluğu = yazılı hukuk yoksa
  70. hukuk boşluğu = yazılı + yazısız hukuk yoksa
  71. Lehte suç geriye yürütülebilir
  72. Üniversite,Odalar birliği ,Enerji piyasası = Hizmet yerinden yönetim
  73. Belediye-köy-il özel idare = yerel yerinden yönetim
  74. Bağışlama tek tarafa borç yükleyen sözleşmedir (OSYM)
  75. Emniyet Müdürlüğü Yönetmelik Çıkaramaz (OSYM)
  76. Bir anayasayı yine o anayasada öngörülen hallerde değiştien iktidar = Siyasi İktidar
  77. Olağan dönem KHK’larını meclis onaylamaz
  78. Kamu hizmetine girme hakkı sadece TC vatandaşlarına aittir
  79. 2010 ile Çocuklar,Yaşlılar,Özürlüler,Kadınlar lehine pozitif ayrımcılık yapılabilir
  80. Cumhurbaşkanının hukuki sorumluluğu vardır
  81. Bir kimse yen fazla 1 kez Anayasa mahkemesi üyesi olabilir
  82. Dekanları Yök atar
  83. Gabin = bilgisizlik, tecrübesizlik
  84. Vatandaşlık ödevi nedeni ile yurt dışına çıkma yasağı 2010 da kaldırıldı
  85. Demir İpek Yolu = Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan
  86. KKTC İslam konferansı örgütünde gözlemci üyedir
  87. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı Başkanı(OECD)= Jose Angel Gurria
  88. Dünya İnsan hakları günü = 10 Aralık
  89. Serbest Oy ülkemizde yok
  90. Vakıflar genel müdürlüğü KİT değil
  91. FIFA= Uluslararası Futbol Federasyon birliği
  92. Bireysel gözaltı süresi = 48 saat
  93. Toplu Gözaltı Süresi = 4 gün
  94. Devlet Planlama Teşkilatı 1982 Anayasasında yer almaz
  95. Dünya mayınları = Ottowa
  96. OHAL’da kolluk kuvvetleri sivil makamlar
  97. 2 Turlu seçim diye birşey yok
  98. Yerel yönetim kuruluşları(il özel,belediye vb.) = Kamu tüzel kişiliği var
  99. CEBİT 2012 Almanyadaydı
  100. Trafik Mahkemesi = Adli Yargı
  1. Nisbi Butlan : İradede sakatlık
  2. Tamamlayıcı Hukuk Kuralı : Borç ilişkisinde faiz oranı belirtilmemişse , hüküm devreye girer yasal faiz uygulanır
  3. Yorumlayıcı Hukuk Kuralı : Sözleşmede ayın başı tabirini kullanmışlar , hüküm devreye girer ve 1. gün olarak alır
  4. Tanımlayıcı Hukuk Kuralı : Medeni hukuk nişanlanmayı = “Nişanlanma evlenme vaadiyle olur ” diye tanımlar , hukuk kavramının tanımıdır
  5. Açık boşlukta hukuk yaratır , kural içi boşlukta takdir yetkisi kullanır
  6. Özel hukuk : medeni,borçlar,ticaret,devletler özel
  7. Karma hukuk : iş,fikir,hava,çevre,bankacılık
  8. Suçun maddi unsurları : fail,madur,fiil,hareket,nedensellik bağı,suçun konusu,suçun nitelikli unsurları
  9. Suçun manevi unsurları : Taksir,Kast
  10. Devlet vergiyi zora dayanarak alır
  11. İyiniyet : kazanma , Dürüstlük : Kullanma
  12. İnkakı Hakkı : hakkın kendi eliyle kazanılması
  13. Hak : ana rahmine düştüğü anda kazanılır
  14. Gerçek kişilik sağ ve tam doğumla başlar
  15. Gaiplik : ölümüne olası gözle bakılması 1 yıl , uzun zamandan beri haber alınamama 5 yıl bekleme süresi
  16. Kaza-i Rüşt : Ergin kılınma
  17. Ayni hak : eşyalar üzerindeki hak
  18. İrtifak hakkı : ayni hakların kullanma ve yararlanma hakkı
  19. Adi karine : aksi ispatlanabilir karine: ölüm karinesi
  20. Vasi : küçüklere veya kısıtlılara sulh mahkemesi hakimince atanan kanuni temsilci
  21. İbra : Antlaşma ile borcu sona erdirme
  22. Muvazaa : tarafların gerçek iradelerini gizleyerek farklı beyanda bulunması
  23. İkrah : Tehdit
  24. Cumhuriyetin temel nitelikleri : İnsan haklarına saygılı,Atatürk milliyetçiliğine bağlı,demokratik,laik ,sosyal, hukuk devleti
  25. Yarı doğrudan demokrasi araçları : Referandum,halk girişimi,halk vetosu,temsilcilerin azli
  26. Doğrudan demokrasi : Eski yunan site devletleri
  27. 1950 : gizli oy açık sayım döküm
  28. 1961 : yasama çift kanatlı , insan haklarına dayalı devlet, siyasi partilerle ilgili hükümler,çoğulcu,milli devlet,HSYK,71-73 : DGM,AYİM,KHK , bakanların TBMM dışından seçilebileceği
  29. 1982 : siyasi parti grupları en az 20 mv ,çoğunlukçu,toplantı yeter sayısı 1/3, karar yeter sayısı (1/4 +1)=139,DDK,Oy verme zorunluluğu, 1995 : Seçme ve siyasi partilere üye olma yaşı :18 , 2001 : Genel sınırlandırma sebepleri kaldırılmıştır , temel hak ve hürriyetlerin durdurulması
  30. 2010 : Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti ancak suç soruşturması ve kovuşturması sebebiyle hakim kararı ile sınırlanabilir
  31. 2010 : Memur ve diğer kamu görevlileri toplu sözleşme yapma hakkına sahiptir
  32. 2012 : aynı işyerinde aynı dönem için birden fazla toplu iş sözleşmesi yapılabilir
  33. Yargıtay CBsvc sı bir siyasi partinin kapatılması için Anayasa mahkemesine dava açmak üzere – Resen – Bakanlar kurulunun kararı üzere adalet bakanının istemiyle – Bir siyasi partinin istemi ile hareket eder
  34. Siyasi parti ancak odağı haline geldiğinde kapatma yerine devlet yardımından yoksun bırakılır, diğer hallerde direk kapatılır (2010)
  35. Kamu baş denetçisi TBMM tarafından gizli olya 4 yıl için seçilir , ilk 2 oylama 2/3 , 3. oylama salt, 4. oylama en fazla alan
  36. Siyasi partiler en az 30 Türk vatandaşı tarafından kurulur
  37. Milletvekili seçilmek için 25 yaşını doldurmuş olmak gerekir
  38. 2007 : TBMM seçimleri 4 yılda bir yapılır
  39. Cumhurbaşkanı TBMM seçimlerine karar verirse karardan 90 gün sonraki ilk Pazar seçim yapılır
  40. Üyeliklerde %5 boşalma olsa bile seçimlere 1 yıl kala araseçim yapılmaz
  41. Bir ilde milletvekili kalmazsa her halukarda seçim yapılır 90 günden sonraki ilk Pazar
  42. Normalde seçimden 30 ay geçmedikçe ara seçim yapılmaz
  43. Yüksek Seçim Kurulu 7 asil 4 yedek üyeden oluşur : 6 Yargıtay + 5 Danıştay , Başkanını kendi seçer
  44. Milletvekillerinin ve Cumhurbaşkanının seçim tutanaklarını YSK kabul eder
  45. Milletvekilleri TBMM kararı ile 6 ayı geçmemek üzere Bakanlar kurulunca verilen geçici görevi alabilir
  46. Yasama sorumsuzluğu : mutlak,sürekli,hukuki ve cezai, söz ve düşünceden, mutlak,herzaman devam eder, cezalandırmayı kaldırır
  47. Yasama dokunulmazlığı : nisbi,üyelik süresince devam eder, cezayı erteler, cezai, görevi ile ilgili olmayan işler için,
  48. Millet vekilliği düşmesi
  • Oylama: İptal davası açılabilir
  • İsitifa : TBMM genel kurulu kararıyla
  • Çalışmalara 1 ayda 5 gün katılmazsa : Üye tam sayısının salt çoğunluğu
  • Milletvekilliği ile bağdaşmayan iş : gizli oyla
  • Doğrudan : iptal davası açılamaz
  • Kesin hüküm giyme – kısıtlanma : Mahkeme kararının genel kurula bildirilmesiyle
  • Cumhurbaşkanı seçilme
  • Ölüm
  1. Milletvekili düşürülme kararı için 7 günde Anayasa Mahkemesine başvurabilir, mahkeme kararını 15 gün içinde bildirir
  2. Milletvekilleri ödenekleri en çok 3 ay önce ödenebilir
  3. Genel özel af 3/5
  4. TBMM seçimleri yenileme kararı = Salt
  5. Anayasa değiştirme: teklif 1/3, genel kurulda 2 defa görüşülür, 2. görüşmeye 48 saat geçmeden başlanamaz, Aceleye getirilemez,referandumda kullanılan geçerli olyarın salt,
  6. CB kanunları 15 gün içinde yayımlar , Rg de yayımlandıktan 45 gün sonra yürürlüğe girer
  7. TBMM başkanı ilk 2 turda 2/3 , 3. turda salt çoğunluk, 4. turda en çok oy alan
  8. KHK içeriği : kapsam,ilkeleri,amacı, süresi
  9. TBMM başkanlık seçimi 5 günde tamamlanır
  10. Gizli oy: TBMM başkan seçimi, meclis soruşturması,yüce divana sevk,üyelikle bağdaşmayan iş yapan mv düşürülmesi, Anayasa değişikliklerinin kabulu,Anayasa mahkemesi üye seçimi
  11. Meclis Araştırması: 20 mv, Siyasi parti grupları,Bakanlar kurulu
  12. Genel Görüşme : Bakanlar kurulu,20 mv, Siyasi parti gurubu
  13. Gensoru: siyasi sorumluluk, siyasi parti grubu, 20 mv.
  14. Meclis Soruşturması: 1/10 TBMM , cezai , yüce divana sevk gizli oy salt çoğunluk
  15. CumhurBaşkanı : 40 yaşını doldurmuş,yükseköğrenim yapmış,mv yeterliliğine sahip
  16. Bir kimse en fazla 2 defa CB seçilebilir,görev süresi 5 yıldır :2007
  17. CB için TBMM üyelerinden veya Dışarıdan aday gösterilebilmesi için 20 mv yazılı teklifi gerekir
  18. Geçerli oyları %10 u geçmeyen siyasi partiler toplanıp oyları %10 u geçirirlerse CB aday gösterebilirler(2007)
  19. Cumhur Başkanlı seçimi görev süresi dolmasından 60 gün önce yapılır, boşalma halinde ise boşalmayı takiben 60 gün içinde tamamlanır
  20. Cumhur Başkanlığı seçimi
    1. Tur = oyların fazlasını alan CB olur (Salt çoğunluk)
    2. Salt çoğunluk sağlanamazsa , ilk oylamada en çok oy alan 2 aday 2. oylamaya katılır , oyların çoğunluğunu alan kazanır
    3. Oylamada tek aday kalırsa oylama referandum şeklinde olur
  21. Cumhur Başkanı Vatana ihanet = TBMM 1/3 teklifi üye tam sayısının ¾ ünün kabulü (Anayasa mahkemesi yargılar)
  22. DDK kurulunun üyelerini ve başkanını Cumhur Başkanı atar
  23. Merkez bankası başkanını Bakanlar Kurulu seçer
  24. Güvenoyu göreve başlamanın değil görevde kalmanın şartıdır
  25. Milletvekili olmayan bakan TBMM’de oy kullanamaz
  26. Boşalan bakanlığa 15 gün için başka bir bakan vekillik eder
  27. Geçici bakanlar kurulu Resmi Gazete de yayımlandıktan 5 gün içinde kurulur
  28. Cumhurbaşkanının Meclis seçimlerini yenilemesi Hükümetin 45 gün içinde kurulamaması
  29. MGK
  • Başbakan, Genel Kurmay başkanı ,Başbakan yardımcıları(2001),Adalet Bakanı(2001),Milli Savunma Bakanı,İçişleri Bakanı,Dışişleri Bakanı,Kuvvet komutanları
  • 2 ayda 1 toplanır
  • MGK sekreteri üye olmadığı halde toplantılara katılır, fakat oylamaya katılamaz
  1. 2010 Savaş hali haricinde asker olmayan kişiler askeri mahkemelerde yargılanamaz
  2. Anayasa Mahkemesi 17 -14 CB , 3 TBMM
  3. Anayasa Mahkemesine üye seçilebilmek için 45 yaş, profesör yada doçent,en az 20 yıl avukatlık,en az 20 yıl kamu hizmeti (2010)
  4. Anayasa mahkemesi başkanı 4 yıllığına seçilir, üyeleri 12 yıllığına seçilir.
  5. Anayasa değişkliği iptali,siyasi parti kapatma,yardımdan yoksun bırakma kararını 2/3 oyu ile verir