KURTULUŞ SAVAŞINDA BATI CEPHESİ VE DÜZENLİ ORDUNUN KURULMASI

BATI CEPHESİ

DÜZENLİ ORDUNUN KURULMASI

Yunanlıların 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir’i işgali üzerine çatışmalar başlamıştır. Türk Milletinin geleceği için en önemli muharebeler Bati Cephesi’nde gerçekleştirilmiştir. Düzenli ordunun kurulması bu cephe ile birlikte başlamıştır.

Kuvayımilliye Birlikleri Tarafından Açılan Cepheler
  • Ayvalık Cephesi: Bu cephe İzmir’de bulunan Yunan kuvvetlerinin çevreye yayılması sonucu Yarbay Alı Bey’in (Çetinkaya) kararı ile kurulmuştur. İzmir’i işgallerden bu yana hiçbir direnişle karşılaşmayan Yunanlılar, Ayvalık’ta büyük bir tepkiyle karşılaştılar. Bu cephenin olumlu sonuç vermesi öbür cephelerin kurulmasına neden olmuştur
  • Bergama-Soma Cephesi:
  • Akhisar Cephesi:
  • Salihli Cephesi:
  • Aydın ve Nazilli Cepheleri:

Düzenli Ordunun Mücadeleleri

Düzenli Ordunun Kurulması

Yunanlıların saldırısı sonucunda Batı Anadolu’nun bir kısmı elden çıktı. Düşmana karşı kahramanca çarpışan Kuvayımilliye birliklerinin faydalarının yanında:

  • hukuka aykırı hareket etmeleri,
  • disiplin ve eğitimden eksik olmaları,
  • işgal güçlerini durdurmada yetersiz kalmaları,
  • ihtiyaçlarını karşılarken halka zarar vermeleri

gibi olumsuz özellikleri vardı. Bu durum düzenli orduya olan ihtiyacın daha canlı hissedilmesine yol açıyordu.

Sivas Kongresi’nden sonra Batı Anadolu Kuvayımilliye Komutanlığına, Ali Fuat Paşa getirilmişti. Ancak bu kuvvetler, 24 Ekim 1920 tarihinde Yunanlılara karşı yapılan Gediz Taarruzu’nda mağlup oldu. Bu yenilgiye Kuvayımilliye birlikleri arasında yeterli iş birliğinin olmaması ve Çerkes Ethem kuvvetlerinin isteksizliği neden oldu. Gediz Taarruzu’nun ardından Mustafa Kemal Kuvayımilliye birlikleriyle düzenli büyük bir orduyu durdurmanın imkânsız olduğunu belirtmiş, TBMM’yi kendi ordusunu kurması konusunda ikna edebilmiştir.

Kuvayımilliye’nin yetersizliği konusundaki tartışmalar Gediz Taarruzu’nun sonunda artmıştır.

TBMM’nin kararı ile Anadolu halkı yeniden askere çağrıldı. Bu arada Kuvayımilliye güçleri içinde işe yarayan birlikler de ordu bünyesine alınıp eğitildi. Bir yandan da asker kaçaklarını önlemek için sert önlemler alındı. İstiklal Mahkemeleri bu konuda üzerine düsen görevi yaptı, emirlere uymayanları cezalandırdı.

Doğu’da Kâzım Karabekir komutasında l. Dünya Savası’ndan arta kalan tek düzenli ordu bulunuyordu. Bu nedenle yeni kurulan birlikler Batı ‘da Yunanlılar karsısında kullanılacaktı. Düzenli ordu kurulurken Batı Cephesi Kuvayımilliye Komutanı Ali Fuat Pasa görevinden alınmış, Bati Cephesi ikiye ayrılarak kuzey  koluna İsmet Bey, güney koluna Refet Bey atanmıştır. Gerçekleştirilen bu düzenlemelerle 8 Kasım 1920’de Batı Cephesi’nde düzenli ordu birlikleri oluşturulmuştur.