2. Meşrutiyet ve Siyasi Gelişmeler

2. Meşrutiyet ve Siyasi Gelişmeler

a.II. Meşrutiyetin İlanı

I.Meşrutiyet 23 Aralık 1876’da ilan edildi. Fakat, 14 Şubat 1878îde kapatıldı.. (93 Harbi sırasında) Bunun üzerine Sultan II. Abdülhamit’e karşı muhalefet arttı. Meşrutiyet yanlarlı İttihadı Osmani Demeğini kurdular. Bu cemiyet daha sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti (Birleşme ve İlerleme ) adını aldı. Bu sırada Mustafa Kemal Şam’da Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu. Selanik’te bir şube açtı. Daha sonra ittihat ve Terki Cemiyeti ile birleşti. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin amacı;

•          Kanunu Esasiyi yürürlüğe koymak.

•          Meclisi Mebus an’ın açılmasını tekrar sağlamaktı.

Dış meseleler cemiyetin güçlenmesini sağladı. 20. yüz­yılda Makedonya Meselesi ortaya çıktı. Avrupa devletleri bir araya gelerek;

1.       Balkanların ve boğazların geleceğini görüştüler.

2.       Makedonya’da ıslahatların yapılmasının gerektiğini açıkladılar.

Cemiyet bu durumu görünce telaşa kapıldı. Bu nedenle meşrutiyetin ilan edilmesini istediler. Cemiyet mensuplarından Enver Bey Selanik’te, Resneli Ahmet Niyazi Bey Manastır’da ayaklandı Anayasa ilan edilme-dikçe dağdan inmeyeceklerini ve Ayaklanmaya devam edeceklerini bildir-diler.(!908) Üzerlerine askeri kuvvetler gönderildiyse de sonuç alınamadı. Sonunda sultan II. Abdülhamit anayasayı yürürlüğe koyarak 2. defa Meşrutiyeti ilan etti. (23 Temmuz 1908)

Osmanlı Devletinde İttihat ve Terakki Cemiyetinin Meclisi açmaktan başka bir amacı ve programı yoktu. Meşrutiyetin ilanından sonra seçimler yapıldı. Seçimlerden İttihat ve Terakki Cemiyeti güçlü olarak çıkmasına rağmen hükümet Ferman yerine dışarıdan hükümete müdahale etmeyi tercih ettiler.

b.31 Mart Olayı

Osmanlı Devletinde 31 Mart Olayı ittihat ve Terakki Cemiyetine karşı bir muhalefet oluşmaya başladı. İstanbul’da bazı gruplar isyan başlattılar. (13 Nisan 1909) İsyancılar meclis binasına yürüyerek meclisin ve Sadrazam’ın istifa etmesini istediler. Bazı gazete binalarını bastılar. İttihat ve Terakki taraftarlarından bazı kişileri öldürdüler. (31 Mart Vakası)

II. Abdülhamit, olayları yatıştırmaya çalıştıysa da bir sonuç alamadı. İttihat ve Terakki’ni merkezi olan Selanik’ ten Ayaklanmayı bastırmak için Mahmut Şevket Paşa komutasın da bir ordu İstanbul’a hareket etti. Edirne’deki bazı birlikler de bu orduya katıldı. Bu orduya Hareket Ordusu adı verilir. Mustafa Kemal bu orduda Kurmay Subayı olarak görev yapmaktaydı. Bu ordu İstanbul’a gelerek Ayaklanmayı bastırdı. Sultan Abdülhamit’i tahtan indirdiler. Yerine V. Mehmet Reşat’ı getirdiler. Bu olayları gerçekleştirilirken şeyhülislamdan fetva alınmış olup Ayan ve Mebus an meclisinin ortak toplantısında kabul edildi. Kanunu Esasisinin Bazı maddeleri değiştirildi.

 Buna göre;

1.       Bankların meclise karşı sorumlu Fermansı kabul edildi.

2.       Padişahın, meclisi açma-kapama, kişileri sürgüne göndermesi, savaş ve barış kararı alma yetkileri sınırlandırıldı…

II. Meşrutiyet Döneminde Türkçülük Politikası benimsendi. Bu dönemde bütün güç İttihat ve Terakki Partisinin eline geçti.

•         Bulgaristan bağımsızlığı ilan etti.(1909)

•         Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Bosna- Hersek’i topraklarına kattığını ilan etti.

•         Yunanistan, Girit’i topraklarına kattığını ilan etti.